ROTTERDAM – Een toestel van de Surinaamse Luchtvaart Maatschappij (SLM) is verongelukt bij het plaatsje Zanderij. Van de 187 mensen aan boord hebben 14 het ongeluk overleefd. De meesten van hen zijn zwaargewond en vechten voor hun leven. Onder de doden zijn de twee Rotterdamse profvoetballers Wendel Fraser en Andro Knel.
Aan boord van het toestel was een deel van het ‘kleurrijk elftal’ dat mee zou doen aan een toernooi in Suriname. Ook drie hoge militairen van het Surinaamse leger zaten in het toestel.
Een technisch mankement wordt voorlopig uitgesloten. Had twee weken geleden nog een onderhoudsbeurt gekregen.
Voorlopig gaan de autoriteiten uit van een menselijke fout. De Amerikaanse piloot zou de landen te vroeg hebben ingezet. Boven het vliegveld hing op het moment van het ongeluk lage mist.
Na twee mislukte landingspogingen raakte de piloot de grond, een paar kilometer voor de landingsbaan. De Zanderij heeft geen radarapparatuur.
Het toestel heeft waarschijnlijk een hoge boom geraakt en is daarna in stukken gebroken. De overlevenden zaten achterin het toestel.
De ‘zwarte doos’ met vluchtgegevens is gevonden. De Surinaamse autoriteiten hebben een onderzoek ingesteld. De Amerikaanse transportraad heeft een onderzoeksteam gestuurd. Ook een Rampen Identificatieteam (RIT) is vanuit Nederland onderweg naar Suriname.
Ravage
Volgens mensen ter plaatse is de omgeving van het rampgebied bezaaid met brokstukken. Een vleugel ligt over de weg.
Zo’n honderd militairen hebben de lichamen uit het toestel gehaald en op een rij gelegd. Omwonenden reageerder geëmotioneerd, elke keer als er weer een lichaam uit het toestel werd gehaald.
Van de twintig mensen die de eerste klap overleefden, kwamen er vijf om onderweg naar het ziekenhuis. Nog eens drie overleden op de operatietafel.
Maar er waren ook lichtpuntjes. Zo werd een jongetje ongedeerd uit het wrak gehaald. En een hondje kwam zelf uit het bagageruim geklauterd.
Behalve verdriet ontstond er ook woede binnen de groep mensen rondom het toestel. Die woede richtte zich in eerste instantie vooral op vliegtuigmaatschappij SLM. Die zou vliegen met afgeschreven toestellen en veel te oude piloten. SLM ontkent dat er iets mis was met het toestel. De piloot, de Amerikaan Will Rodgers, liep tegen de zestig. Hij had alle papieren om nog te mogen vliegen.
Dit artikel gaat verder onder deze advertentie
Drukte
In Nederland staan een paar uur later lange rijen bij Bij het hoofdkantoor van SLM in Amsterdam staan lange rijen. Veel informatie is niet beschikbaar.
De machteloosheid en woede spelen ook hier een rol. Veel mensen proberen een ticket te bemachtigen naar Suriname. Maar of dat gaat lukken is niet bekend.
Voetballers
In de Nederlandse voetbalwereld is met verslagenheid gereageerd op de dood van de spelers van het ‘kleurrijk elftal’.
Roda JC-verdediger Henk Fraser, die van zijn coach Jan Reker niet mee mocht, zegt tegen het Vrije Volk dat hij ‘kapot is van het drama’.
“Ik denk alleen maar aan die vele fijne vrienden die dood zijn. Ik hoor dat Sigi Lens misschien nog leeft. God, dat hoop ik vurig. Het gebeuren heeft me zo aangegrepen dat ik helemaal nog niet besef dat ik ook tot de slachtoffers had kunnen behoren.”
(Het Vrije Volk, 08-06-1989)
Fraser was niet de enige die de dans ontsprongen. Arnold Griffith (Fortuna Sittard) was telefonisch niet bereikbaar. Marcel Liesdek (Fortuna Sittard) had vanwege een blessure afgemeld. Andere spelers als Regi Blinker (Feyenoord), Aron Winter en Stanley Menzo (Ajax) kregen ook geen toestemming. Frank Rijkaard had nog competitieverplichtingen met AC Milaan.
In Rotterdam wordt vooral gerouwd om de dood van Wendel Fraser (RBC) en Andro Knel (NAC). Knel maakte begin dit jaar de overstap van Sparta naar NAC. Daar wist hij een vaste plek in de basis te bemachtigen. Wendel Fraser komt uit de jeugdopleiding van Feyenoord en Sparta. Hij had een goed seizoen achter de rug bij RBC en was vastgelegd door SVV. Steve van Dorpel speelde een jaar voor de ramp nog voor DS’79.
Drie spelers van het ‘kleurrijk elftal’ hebben de vliegtuigcrash overleefd: Sigi Lens (Fortuna Sittard), Radjin de Haan, Ramon Imanuel (beide Telstar) en Edu Nandhall (Vitesse).
Lijst met slachtoffers ‘kleurrijk elftal’: Nick Stienstra (36, trainer RCH), Lloyd Doesburg (29, Ajax), Fred Patrick (23, PEC Zwolle), Andy Scharmin (21, Twente), Rudy Degenaar (25, SC Heracles), Wendel Fraser (22, RBC), Frits Gooding (25, FC Wageningen), Jerry Haatrecht (25, FC Sloterplas), Andro Knel (21, NAC), Ruben Kogeldans (22, Willem II), Ortwin Linger (21, Haarlem), Elfried Veldman (24, De Graafschap), Florian Vijent (27, Telstar), Steve van Dorpel (23, FC Volendam)
Hoe ging het verder?
De SLM-ramp is nog altijd de grootste vliegramp uit de Surinaamse geschiedenis. Elf passagiers overleefden de ramp.
De schuld van de vliegramp kwam uiteindelijk bij piloot Rodgers te liggen. Hij had roekeloos gehandeld, was de conclusie. Hij besloot om speciale apparatuur te gebruiken voor de landing, die niet al te betrouwbaar was. Ook had hij geen toestemming voor de landing.
Ook had Rodgers gelogen over zijn leeftijd. Hij was te oud om te vliegen en had geen geldig brevet meer. Hij was al formeel geschorst omdat hij een keer op de verkeerde baan was geland.
SLM gaf toe dat de kwalificaties van de bemanning niet goed genoeg was gecontroleerd.
Na de ramp volgt in de RAI een grote herdenking. Er komt een benefietwedstrijd in het Feyenoord-stadion tussen Oranje en het Kleurrijk Elftal. Daar komen ‘maar’ 8.000 mensen op af. Het levert 410.000 gulden op. Voor de organisatie is de lage opkomst ‘voer voor psychologen’. Waarschijnlijk zijn de hoge prijzen voor kaartjes de oorzaak.
Op tal van plaatsen zijn monumenten geplaatst voor de slachtoffers en voor de voetballers in bijzonder. In Paramaribo staat een monument met de namen van alle slachtoffers. Supporters van Sparta en NAC spelen nog ieder jaar een wedstrijd om de Andro Knel-bokaal.
Bronnen:
Het Vrije Volk – 08-06-1989 – Bij drama in Suriname zeker 169 doden, onder wie 12 profvoetballers
De Telegraaf – 08-06-1989 – Neerstorten DC-8 eist zeker 170 levens
NRC Handelsblad – 08-06-1989 – Bij vliegramp SLM veertien overlevenden
Wikipedia – SLM Ramp
Auteur: Dave Datema
Gepubliceerd op: 07-06-2018
Verhaalnummer: 112