Slagveld in Zuiderpark bij gestaakt Den Haag – Ajax

DEN HAAG – Bij de grootste voetbalrellen die de Eredivisie ooit heeft gezien, zijn vandaag tientallen mensen gewond geraakt in het Haagse Zuiderpark. De meeste slachtoffers werden verdrukt toen de Mobiele Eenheid een vak met Haagse supporters wilde ontruimen.

Huilende kinderen, mensen met botbreuken en brandcards die af- en aangevoerd werden om gewonden weg te brengen. Meer dan eens werd de situatie vanmiddag in het Zuiderpark vergeleken met het Heizeldrama, twee jaar geleden. Toen vielen bij de finale tussen Liverpool en Juventus 39 doden. Nu bleef het beperkt tot botbreuken en hoofdwonden.

Supportersrellen tijdens Den Haag tegen Ajax in Den Haag ; een gewonde supporter ligt op de tribune na de rellen. Fotograaf: Bart Molendijk, Nationaal Archief/Anefo. Licentie: Public Domain

De meeste gewonden vielen toen de politie had besloten om het beruchte Haagse vak Midden-Noord te ontruimen. Met knuppels werd het publiek weggedreven.

Maar terwijl de Mobiele Eenheid aan de ene kant van het vak de mensen van zich afsloeg, vluchtten de supporters naar de andere kant, waar mensen in de verdrukking raakten, onderuit gingen en vertrapt werden.

“Het Haagse ziekenhuis Lyenburg, het dichtstbijzijnde, was vol. Veel mensen moesten naar andere ziekenhuizen worden afgevoerd.”, liet de Haagse clubarts Beeftink weten in de Telegraaf.

“Ik heb in een ambulance wel vijf mensen tegelijk zien gaan. Drie liggend en twee staand. De meeste mensen, die ik heb behandeld hadden geen schoenen meer aan. Veel hadden buik- en hoofdletsel”
(Haagse clubarts Beeftink, Telegraaf, 02-03-1987)

De wedstrijd werd in de rust gestaakt, vanwege de problemen op de tribune. De stand was toen 2-0 in het voordeel van Ajax.

Spandoek

De wedstrijd was al later begonnen door de gespannen sfeer in het stadion. Daar was de politie ook op voorbereid. Drie politiebureaus werden vandaag gesloten, zodat 250 politiemensen beschikbaar waren om de wedstrijd in goede banen te leiden. Dit tot ergernis van veel inwoners van Den Haag.

Maar nog voor de wedstrijd begonnen was ging het al mis. Een paar Haagse hooligans renden het veld op en rukten een paar Ajax-spandoeken uit de hekken.

Supportersrellen tijdens Den Haag tegen Ajax in Den Haag ; Johan Cruijff maant supporters tot rust. Fotograaf: Bart Molendijk, Nationaal Archief/Anefo. Licentie: Public Domain

De Amsterdamse fans raakten daarvan zo van de kook dat ze hek forceerden. Ze kwamen uit bij een drankenstalletje. Dat werd compleet geplunderd en flessen drank en worsten vlogen het veld op en gingen richting de Mobiele Eenheid.

De Haagse doelman René Stam, die in dat strijdgewoel plaats moest nemen in het doel, zat in een spervuur van stenen, flessen cola en warme worsten.

Scheidsrechter Van Ettekhoven stuurde Ajax-trainer Johan Cruijff naar zijn eigen aanhang om ze vermanend toe te spreken. Blijkbaar was dat genoeg, want iets later kon de wedstrijd dan toch beginnen.

Onrustig

Mede doordat Ajax na 25 minuten al op een 2-0 voorsprong stond, werd het daarna onrustig op Midden-Noord. Stenen werden gegooid naar de politie. Ook de Haagse aanhang probeerde een hek te forceren, zodat ze bij de Ajax-supporters konden komen. Dat lukte niet, door ingrijpen van de Mobiele Eenheid.

Er ontstond een kat- en muisspel tussen de relschoppers op de tribune en de politie. Een groot deel van het publiek had al lang geen oog meer voor het spel op het veld, maar keek meer naar wat er op de tribunes gebeurde.

Vlak voor het rustsignaal besloot de politie om Midden-Noord te ontruimen. Het gevolg was een veldslag waarbij fikse klappen werden uitgedeeld en ook onschuldigen niet werden gespaard.

Supportersrellen tijdens Den Haag tegen Ajax in Den Haag ; scheidsrechter Van Ettekoven wordt geinterviewd. Fotograaf: Bart Molendijk, Nationaal Archief/Anefo. Licentie: Public Domain

In de rust ging politiechef Van der Zalm naar scheidsrechter Van Ettekhoven, met de vraag of hij de wedstrijd kon staken.

“We konden niet langer instaan voor de veiligheid van de mensen in het Zuiderpark. Daarom was ons advies aan de scheidsrechter uiterst dringend: staken”
(hoofdinspecteur Van der Zalm, Telegraaf, 02-03-1987)

Spelers en trainers van beide ploegen drongen er bij de scheidsrechter op aan om de wedstrijd uit te spelen in een ontruimd stadion, maar dat is niet toegestaan, zegt Van Ettekhoven. Een wedstrijd mag namelijk niet langer dan een half uur gestaakt worden. Vervolgens stuurde de scheidsrechter de spelers richting de douches.

Pas na drie kwartier keerde de rust een beetje terug in het stadion.

Voorzitter Dé Stoop van Den Haag kreeg op de tribune te horen dat de wedstrijd was gestaakt. Hij brak bijna in huilen uit, zag een verslaggever van het Vrije Volk

“Dit is verschrikkelijk. Alles hebben we geprobeerd om dit te voorkomen. Toch gebeurt het weer. Ik denk dat we ons deze week maar eens moeten beraden over de toekomst. Als bestuur rest ons toch bijna niets meer”
(Dé Stoop, voorzitter FC Den Haag, Vrije Volk 02-03-1987)

Iets later, toen Stoop zijn emoties weer een beetje onder controle had, vroeg de voorzitter zich af waarom er niet is opgetreden tegen de Amsterdamse supporters.

Er zijn achttien mensen aangehouden.

Dit verhaal gaat verder onder deze advertentie

Maatregelen

De ongeregeldheden in het Zuiderpark zorgen ervoor dat de roep om harder op te treden tegen hooligans aanzwelt. De KNVB startte dit weekend juist een campagne tegen rellen (“Trap liever tegen een bal dan tegen je club”).

“We kunnen nu niet meer lijdzaam toezien. Het wordt tijd voor strenge maatregelen. Blijkbaar zijn de raddraaiers niet eerder tevreden, dan dat er ergere dingen gebeuren zoals tijdens de Europa Cupfinale Liverpool-Juventus in Brussel hebben plaatsgevonden”
(Jo van Marle, voorzitter KNVB, Telegraaf, 02-03-1987)

Supportersrellen tijdens Den Haag tegen Ajax in Den Haag ; CDA-Kamerlid Gualtherie van Weesel spreekt zich uit over voetbalrellen. Fotograaf: Bart Molendijk, Nationaal Archief/Anefo. Licentie: Public Domain

Ook Ajax-trainer Johan Cruijff vindt het tijd voor ‘rigoureuze maatregelen’. Hij heeft zich eerder persoonlijk verbonden aan de KNVB-actie tegen voetbalvandalisme. Volgens Cruijff is er tot nu toe geprobeerd om op een leuke manier de problemen op te lossen en dat is niet gelukt. Daarom wordt het tijd voor iets anders.

De kans bestaat dat de wedstrijd binnenkort nog uitgespeeld moet worden, maar dat ziet Cruijff niet zitten. “Het lijkt me verstandig dat Ajax hier niet meer terugkomt. Als dat ons twee winstpunten kost, dan is dat jammer”, zegt de Ajax-coach tegen de Telegraaf.

CDA-kamerlid Van Weesel wil dat de relschoppers zwaar worden gestraft. Hij was zelf ook in het stadion en vindt het onverantwoord dat 250 politiemensen ingezet moeten worden om een voetbalwedstrijd in goede banen te leiden.

Kamerlid Dijkstal (VVD) wijst erop dat de problemen worden veroorzaakt door een kleine groep. “We moeten echter niet capituleren voor deze kleine groep. Wel moeten we bekijken of het mogelijk is wedstrijden te spelen met alleen het thuispubliek.”

Hoe ging het verder?

De 0-2 ruststand bij FC Den Haag – Ajax werd uiteindelijk ook de eindstand. PSV, de belangrijkste titelconcurrent van Ajax, was niet blij met het besluit.

Eerder werd besloten dat de wedstrijd tussen Excelsior en FC Den Haag wel mogelijk uitgespeeld zou worden, als het nog gevolgen kon hebben voor de ranglijst. Die wedstrijd werd op 9 november 1986 in de tweede helft gestaakt, omdat Haagse supporters de verzorger van Excelsior hadden bekogeld.

De gebeurtenissen in het Zuiderpark zorgden voor een versnelling in het proces rondom de ‘voetbalpas’. Vijf clubs (Ajax, Feyenoord, PSV, Utrecht en Den Haag) konden toen, bij wijze van experiment, alleen met een voetbalpas naar uitwedstrijden van hun club. De pas -met foto- werd door de supporters niet met open armen ontvangen.

De proef ging van start in augustus 1989 en was meteen een groot fiasco. Den Haag speelde toen tegen Ajax en honderden Ajax-fans kwamen zonder voetbalpas het stadion binnen. Een paar dagen later werd de pas afgeschaft.