RODE ZEE/ROTTERDAM – Twee Nederlandse passagiersschepen zijn op elkaar gebotst in de Rode Zee. Het gaat om de ‘Willem Ruys’ en de ‘Oranje’. De aanvaring gebeurde ter hoogte van Port Soedan. Er zijn geen doden of gewonden.
De schade aan beide schepen lijkt groot. De Willem Ruys van de Koninklijke Rotterdamse Lloyd is aan stuurboordzijde flink beschadigd. Er zit een driehoekig gat van twee meter breed en drie meter hoog, boven de waterlijn. Verderop zit nog een grote scheur van vijf meter lang in het achterschip.
Volgens de gezagvoerder van de Willem Ruys loopt er water binnen in twee ruimen, maar de pompen kunnen dat gemakkelijk bijhouden. Er zijn zeshonderd passagiers aan boord. Het schip is onderweg van Jakarta naar Rotterdam.
De Oranje van de ‘Stoomvaartmaatschappij Nederland’ (Amsterdam) heeft ook aanzienlijke schade aan de neus. Dit schip is onderweg naar Jakarta. Het kan zelfstandig verder varen.
Het artikel gaat verder onder deze advertentie
Oorzaak
Volgens de passagiers aan boord van de Willem Ruys was het erg druk op de Rode Zee ten tijde van het ongeluk. De twee Nederlandse schepen passeerden elkaar op een paar honderd meter.
Het is gebruikelijk dat schepen van dezelfde of een bevriende rederij bij het passeren wat naar elkaar toe varen, maar nu ging dat mis.
Beide schepen zouden elkaar aan bakboordzijde passeren. De Oranje stak daarna over naar stuurboordzijde, mogelijk om uit te wijken voor een tanker. De draai werd echter niet goed gemaakt, waardoor beide schepen op elkaar afkwamen. Een uitwijkmanoeuvre van de Willem Ruys kwam te laat.
Sirenes
Op beide schepen begonnen de alarmsirenes te loeien. Een aanvaring kon niet meer ontweken worden. De Willem Ruys botste eerst met de voorkant tegen de Oranje. Daarna maakte de Willem Ruys een draai om de as en botste het nog een keer met de achterkant tegen het andere schip.
Het andere schip, de Oranje, heeft in brand gestaan na de aanvaring. Dat hebben meerdere mensen aan de Willem Ruys ook kunnen zien.
Op verzoek van de kapitein van de Oranje, bleef de Willem Ruys in de buurt varen.
Het vuur woedde in een bergplaats in het voorschip. De bemanning lukte het om het vuur te blussen. De Oranje maakt zijn reis verder af naar Jakarta. Daar wordt het gerepareerd.
Klap
Volgens opvarenden zorgde de aanvaring voor een behoorlijke klap. Na de botsing kregen de passagiers de opdracht hun reddingsgordels aan te doen en zich naar de reddingsboten te begeven.
“We kregen de opdracht bij de reddingsboten te blijven staan. Dit heeft ongeveer een half uur geduurd. Toen mochten we weer naar onze hutten”
(Vrije Volk, 08-01-1953)
Volgens dezelfde reiziger was er geen sprake van paniek aan boord. Vrij snel werd duidelijk dat de schepen niet zouden zinken.
De Willem Ruys kan op eigen kracht naar Port Saïd, waar het wordt geïnspecteerd. Passagiers kunnen dan waarschijnlijk met een ander schip de reis richting Rotterdam vervolgen. De Oranje kan op eigen kracht richting Jakarta.
Hoe ging het verder?
Uiteindelijk bleek de aanvaring veroorzaakt te zijn door een stuurfout van de kapitein van de Oranje. Hij wilde inderdaad een groet brengen aan de Willem Ruys.
De Raad voor de Scheepvaart doet eind april uitspraak in de zaak, die met grote interesse wordt gevolgd. De kapitein van de Oranje krijgt een vaarverbod voor een week.
Uit de uitspraak blijkt vooral dat er sprake is van veel misverstanden. De tanker die mogelijk in de weg zou liggen was veel verder weg dan de Oranje eerst inschatte. Vervolgens werd er veel gespeculeerd over wat er ging gebeuren met de koers van het andere schip, in plaat van dat er overlegd werd.
“Los van de oorzaak van deze aanvaring voegt de Raad hieraan toe, da t een kapitein zich in het algemeen niet moet losmaken van het duidelijke voorschrift … dat hem verplicht bij nadering van een koerskruisend vaartuig zijn koers en vaart te behouden, indien het andere moet uitwijken” (uitspraak RvdS)
De draai die de Oranje maakte was veel te scherp. De Ruys week nog uit, maar een botsing was niet te voorkomen. De kapitein van de Ruys werd volledig vrijgesproken van schuld.
De kapitein van de Oranje “handelde in strijd met goede zeemanschap”, oordeelde de raad. Daardoor was niet alleen de schade groot, maar ook de goede naam van de Nederlandse scheepvaart werd geschaad
Volgens de Raad ging het wel te ver om een verbod op te leggen op het groeten van andere schepen, door er dicht langs te varen.
In maart maakt de Willem Ruys alweer een nieuwe reis richting Jakarta. Het schip is dan voor één miljoen gulden gerepareerd. De Oranje moest twee maanden het dok in. Dat schip kon pas weer eind mei de zee op. Die herstelwerkzaamheden kosten drie miljoen gulden.
Bronnen:
Telegraaf – 07-01-1953 – Willem Ruys en Oranje vrij ernstig beschadigd bij aanvaring in Rode Zee
Het Vrije Volk – 07-01-1953 – ‘Ruys’ flink beschadigd
Het Vrije Volk – 08-01-1953 – Botsing met ‘Oranje’ stevig aangekomen
Algemeen Handelsblad – 13-01-1953 – Een passagier van de Willem Ruys schrijft: De Oranje trof de Willem Ruys eerst even achter de boeg
Het Vrije Volk – 29-04-1953 – Aanvaring in Rode Zee berecht
Uitspraak Raad van de Scheepvaart
Tekst: Dave Datema
Gepubliceerd op: 06-01-1953
Verhaalnummer: 57
Over de terugkomst van het SS Willem Ruys is een polygoonjournaal gemaakt in 1953