ROTTERDAM – Rotterdam heeft als eerste stad van Nederland een metrostelsel. Vanmiddag kochten prinses Beatrix en prins Claus symbolisch het eerste kaartje, voor het project waar in Rotterdam jarenlang aan gewerkt had.
In vergelijking met andere grote steden, als Hamburg, Londen en Parijs, is het metronet van Rotterdam niet de grootste en modernste. “Maar er is verder niks mis mee”, zei Hans Tappert, van de metro in Hamburg tegen de Telegraaf. Net als zijn collega’s uit Parijs en Londen, was hij bij de officiële opening.
Prinses Beatrix en prins Claus maken eerste rit Rotterdamse metro, prinses Beatrix en prins Claus in metro. Foto: Jac de Nijs, Nationaal Archief/Anefo.
Hoofdgast bij de opening was uiteraard prinses Beatrix. Na een kort gesprek met de bestuurder, inclusief technische uitleg, nam ze plaats in het metrostel.
De rit over de 5,9 kilometer werd opgeluisterd met fanfarekorpsen op alle tussenliggende stations. Toen de metro op Zuid weer boven de grond kwam, lieten de tientallen schepen in de haven hun scheepshoorn klinken. Vanaf een Russisch schip uit Odessa zwaaiden de Russen vrolijk naar de passerende metro.
De officiële opening was een uur eerder. Prinses Beatrix gaf in De Doelen een druk op de knop van een diaprojector, zodat beelden van alle zeven metrostations te zien waren. Het paar had ook een abonnement voor het leven aangeboden gekregen.
Bouw
De aanleg van de metrolijn tussen Rotterdam Centraal en het Zuidplein duurde zeven jaar en kostte 170 miljoen gulden. Het meeste geld ging zitten in de tunnel onder de Nieuwe Maas, de tweede ondertunneling van de rivier (na de Maastunnel).
De tunneldelen werden gebouwd bij de Leuvehaven. Daarna werden ze afgezonken in de rivier. De rest van het ondergrondse traject werd met open bouwputten gemaakt. De Coolsingel was jarenlang nauwelijks te gebruiken vanwege de aanleg van de metro.
Ingenieur Plantema van de gemeente Rotterdam (hoofd tunnelbouw) kreeg als hoofd van het metro-project een koninklijke onderscheiding. Hij werd door staatssecretaris Keyzer namens koningin Juliana benoemd tot officier in de Orde van Oranje-Nassau.
Aanpassingen
Toch was niet iedereen tevreden over de nieuwe lijn. De lijn werkt prima, maar de RET heeft ook de dienstregeling van andere lijnen aangepast. En daardoor sluit het openbaar vervoer niet voor iedereen meer naadloos aan.
De grootste verandering is dat er geen trams meer rijden over de Willemsbrug. Daarmee kwam er een einde aan een periode van 84 jaar van trams die via de bruggen noord- en zuid met elkaar verbinden.
Rond tien over half één vertrok vannacht de laatste oude ‘lijn 2’ met station Hilledijk als eindstation.
Dit artikel gaat verder onder deze advertentie:
Protesten
Een van de aanpassingen houdt in dat de nieuwe tramlijn 2 een sneltram is. Maar bewoners van de wijk Hordijkerveld zien die tram niet zitten. ‘Sneltram moordenaar’ was te lezen op spandoeken op de Reyerdijk. De tram gaat morgen voor het eerst rijden.
Tegenstanders wijzen erop dat elke dag 1200 kinderen de trambaan moeten oversteken bij de Kerstendijk. In plaatsen als Dordrecht (2) en Borne (3) heeft een sneltram al meerdere mensenlevens heeft gekost, zeggen ze.
De actievoerders waren van plan om de feestelijke eerste rit van de sneltram te verstoren, maar daar waren de autoriteiten van op de hoogte. Maar toen kwam burgemeester Thomassen in actie.
In een luidsprekerswagen reed hij de Reyerdijk op om de protesterende buurtbewoners, die op de tramrails van lijn 2 stonden, te bewegen naar huis te gaan.
(Trouw, 10-02-1968)
Het blokkeren van de sneltram met verkeersdeskundigen was op dat moment al mislukt. De actievoerders hadden uitgerekend dat de tram rond half vijf die locatie zou passeren. Maar de gemeente had de trip met de sneltram vervroegd. Zodoende kwam de tram al rond vier uur langs de plek waar de demonstranten zouden verzamelen.
Burgemeester Thomassen zei de demonstranten toe dat hij begrip had voor de leden van de actiegroep en dat hij de ‘kwestie-Kerstendijk’ in de gemeenteraad zou bespreken.
Hoe ging het verder?
De ontwikkeling van het Rotterdamse metronet ging vrijwel meteen verder. Op dezelfde dag dat de opening van de metro werd gevierd, vroeg het stadsbestuur aan de gemeenteraad om 28 miljoen gulden vrij te maken om de metro te verlengen naar Pendrecht.
In 1970, twee jaar later, wordt de metro geopend naar Slinge. Vier jaar later gaat de lijn verder tot aan Hoogvliet. In 1985 wordt dezelfde lijn verengd tot aan Spijkenisse.
In 1982 wordt de Oost-West lijn geopend tussen Capelsebrug en Coolhaven.
Sinds 2010 is de voormalige Hofpleinlijn aangesloten op het Rotterdamse metronet. Sindsdien is het metronet uitgegroeid tot 78,3 kilometer.
Het zou overigens nog tot 1977 duren voordat Amsterdam een metro kreeg.
Sneltram
De aanpassingen voor sneltram 2 in IJsselmonde hebben de gemoederen ook nog even bezig gehouden. Er werden 3.700 handtekeningen opgehaald door een actiecomité. Burgmeeester Thomassen laat een paar dagen later weten dat het ‘met de gevaarlijke situatie allemaal wel meevalt’. Zeker omdat de wijkraad had besloten dat een deel van de Kerstendijk wordt afgesloten.
Bronnen:
Het Vrije Volk – 18-01-1968 – Wijkraad vaart eigen koers
Het Vrije Volk – 10-02-1968 – Het doel is bereikt!
Telegraaf – 10-02-1968 – Niet volgens programma…
Trouw – 10-02-1968 – Paar kocht kaartje voor eerste rit
Wikipedia – Rotterdamse Metro
Tekst: Dave Datema
Gepubliceerd op: 09-02-1968
Verhaalnummer: 64