ROTTERDAM – De Rotterdammer Pim Kiderlen is in Leeuwarden door duizenden Friezen feestelijk onthaald. Hij was erin geslaagd om de fietstocht tussen Rotterdam en Leeuwarden in 22 uur af te leggen. Als het oponthoud niet wordt meegerekend, komt Kiderlen zelfs uit op 17 uur.
Centraal in dit verhaal is een weddenschap tussen Kiderlen en een aantal studievrienden. Enkele weken geleden beweerde de Rotterdamse fabrikantenzoon dat hij in 24 uur de trip van 243 kilometer van Rotterdam naar de Friese hoofdstad kon afleggen. Een auto doet gemiddeld 31 uur over dit traject.
Geheel onverwacht is de weddenschap niet. Kiderlen staat bekend als een fanatiek en succesvol wielrenner. Hij won al meerdere wedstrijden in binnen- en buitenland. Vooral op de driewieler is hij nauwelijks te verslaan.
Pim Kiderlen in 1886. Maker: onbekend
Media
De weddenschap werd breed uitgemeten in de media. Aanvankelijk was het plan dat Kiderlen van Delft naar Leeuwarden zou fietsen.
“De welbekende wielrijder De Heer E. Kiderlen, te Delfshaven, heeft volgens de Nieuwe Rotterdamsche Courant, eene weddenschap aangegaan, om den 21 dezer maand, des avonds te 9 uren, per rijwiel te vertrekken van Delft naar Leeuwarden, waar hij den volgenden avond te 5 uren zal moeten zijn aangekomen.”
(Het Nieuws van de Dag, 16-11-1885)
De fietstocht was niet geheel zonder gevaar. Op sommige routes vormden struikrovers een gevaar. In andere plaatsen werd de fietser juist als het gevaar gezien en gold er een ‘fietsverbod’. Op sommige delen van de route reed Kiderlen samen met een bijrijder.
Kiderlen kiest ervoor om te rijden via Gouda, Utrecht, Amersfoort, Apeldoorn, Hattem, Zwolle, Meppel, Steenwijk en Heerenveen. Als nieuwe startplaats wordt Delfshaven gekozen, de woonplaats van Kiderlen.
De reis
De reis verliep aanvankelijk voorspoedig. Rond 20:00 gisteravond vertrok Kiderlen vanuit Rotterdam op zijn Light Roadster, een fiets met een voorwiel van 137 centimeter en een heel klein achterwiel. De fiets, door het Dagblad van het Noorden omschreven als een kruising tussen een race- en een toerfiets, was voorzien van rubberen banden en een cyclometer, een kilometerteller. Binnen een uur arriveerde Kiderlen in Gouda. Nog voor middernacht kwam hij aan in Utrecht.
Fietsschema Kiderlen, Leeuwarder Courant
Na Utrecht moest Kiderlen een stuk alleen rijden. Maar juist op dat stuk merkte hij hoe gevaarlijk zijn trip was. Bij het dorp Voorthuizen hadden struikrovers een touw over de weg gespannen, om zo voorbijgangers te overvallen.
Kiderlen kon voorkomen dat hij het slachtoffer wordt, door in zijn jas te grijpen, iets dat mogelijk werd aangezien als een vuurwapen. Kiderlen had een knuppel bij zich voor dit soort gevallen.
Een eind verderop stuitte de wielrenner op het volgende probleem. Hij mocht niet door de gemeente Oldebroek rijden. Er geldt in de gemeente een fietsverbod. De fiets wordt gezien als een ‘instrument van de duivel’. Om te voorkomen dat de fiets in beslag genomen wordt besluit Kiderlen om een omweg te nemen. De omweg kost Kiderlen meer dan twee uur.
Vanaf Zwolle, Kiderlen rijdt dan niet meer alleen, kan de Rotterdammer in keer naar Leeuwarden.
Dit artikel gaat verder onder deze advertentie
Ontvangst
In de Friese hoofdstad kreeg Kiderlen een waar heldenontvangst. Duizenden mensen stonden langs de kant om de Rotterdammer te ontvangen.
“Bij de aankomst te Leeuwarden zag de Heer Kiderlen er opgeruimd uit en scheen hij blijkbaar niet zeer vermoeid. De reis was, naar hij mededeelde, hem zeer meegevallen; en hij zou zeker twee uren vrouwen zijn aangekomen, indien hij niet door verschillende omstandigheden butien zijne schuld hier en daar was opgehouden geworden.”
(Leeuwarder Courant, 24-11-1885)
De Wielrijdersbond ANWB heeft na aankomst van Kiderlen het gerucht ontkracht dat met zijn trip de Rotterdammer een groot geldbedrag heeft gewonnen. Hij krijgt een beloning, maar hoe hoog dat bedrag is, is niet bekendgemaakt.
Omgerekend heeft Kiderlen 261 kilometer gereden in 17 uur en 26 minuten. Dat komt neer op een gemiddelde van bijna 15 kilometer per uur, een ongekend hoge snelheid.
Hoe ging het verder?
Er ligt een fantastische wielercarrière voor Kiderlen in het verschiet. Een jaar later wordt hij Engels Kampioen, iets dat nu vergeleken kan worden met een wereldtitel.
In datzelfde jaar doet hij over het stuk Rotterdam-Utrecht 1 uur en 48 minuten. Een gemiddelde snelheid van bijna 29 kilometer per uur.
Maar dan slaat het noodlot toe. In 1888, als Kiderlen 20 jaar oud is, komt de wielrenner in botsing met een rijtuig. Hij raakte geblesseerd aan zijn knie en komt er nooit meer bovenop.
Kiderlen overleed op 13 september 1931 in Leiden.
Erik van Lakerveld schreef in 2019 een boek over de opmerkelijke tocht van Kiderlen; Wonderwielenaar
Bronnen:
Vergeten Verhalen – Fietsweddenschap leidt tot wereldrecord
Friesch Dagblad – ‘Wonderwielenaar’ Pim Kiderlen bracht Nederland in beweging
Auteur: Dave Datema
Gepubliceerd op: 27-03-2021
Verhaalnummer: 240