DEN HAAG – Rond de 250.000 mensen hebben vanmiddag op het Malieveld in Den Haag actie gevoerd tegen de veranderingen in de wao. FNV-voorzitter Johan Stekelenburg herhaalde nog eens de oproep aan de Tweede Kamer om het kabinetsvoorstel voor een versobering van de wao weg te stemmen. “Anders komen er maanden en maanden aan arbeidsonrust.”
Qua aantallen was de gezamenlijke demonstratie van FNV, CNV en MHP op het Malieveld een groot succes. Met een aantal tussen de 200.000 en 250.000 actievoerders was het de grootste demonstratie in de vakbondsgeschiedenis. De demonstratie verliep probleemloos.
Er leek vanmiddag geen einde te komen aan de lange stroom demonstranten onderweg naar het Malieveld. Op het station werden de actievoerders opgewacht door Fanfare De Erfernis. Door de drukte kostte het de meeste mensen nog een half uur om de laatste paar honderd meter naar het Malieveld af te leggen.
Dit artikel gaat verder onder deze advertentie
“En in Groningen staan er nog steeds mensen op de trein te wachten om hierheen te komen”, zegt een vakbondsmedewerker tegen De Volkskrant die iedereen helpt om veilig over te steken. “U ziet, we doen er alles aan om ze uit de ziektewet te houden.”
Buiten het station was het een zee van petjes in verschillende kleuren. Roodwit was van ambtenarenbond Abvakabo en industriebond CNV deelt blauw-witte caps uit. Korte tijd later hebben mensen soms meerdere petjes op.
De politie bevestigt dat het aantal mensen dat vandaag naar Den Haag is gekomen rond de kwart miljoen mensen ligt. Maar een deel daarvan heeft het gratis NS-kaartje van de vakbond gebruikt om er een dagje Scheveningen van te maken of om naar Madurodam te gaan.
Toch wordt het aantal van een kwart miljoen aangehouden. En dat is een hele geruststelling voor FNV-voorzitter Johan Stekelenburg die eerder op de dag nog aangaf dat hij toch wel zenuwachtig was of het een succes zou worden. Na het PvdA-congres van vorige week lijkt er nauwelijks nog iets in de weg te staan om de aanpassingen in de wao tegen te gaan.
Waar draait het wao-conflict om?
De afgelopen jaren is het aantal mensen die arbeidsongeschikt is verklaard sterk toegenomen. Het aantal ligt nu rond de miljoen. Afgelopen zomer bepaalden regeringspartijen CDA en Partij van de Arbeid dat de duur van de wao ingekort moest worden en de uitkering omlaag. Ook zou er beter gekeken worden naar ‘passende arbeid’.
De bonden waren fel tegenstander van deze nieuwe plannen, ook nadat er een compromis op tafel kwam. Daarbij zouden de nieuwe regels alleen gelden voor nieuwe mensen in de wao. De nieuwe opzet werd goedgekeurd door de SER (met daarin Johan Stekelenburg, voorzitter van de FNV). Zijn achterban was het er niet mee eens.
Ook binnen de Partij van de Arbeid zorgden de plannen voor veel onrust. Vorige week was er congres waar de wao-aanpassingen besproken werden. Daar bleek toch 80 procent van de aanwezigen voor de veranderingen te zijn.
Toch sprak Stekelenburg de hoop uit dat de Tweede Kamer de plannen alsnog blokkeert.
“Bekijk de kabinetsplannen op hun inhoud. Kijk of ze steekhoudend zijn. Kijk of ze juridisch deugdelijk zijn. Maar vooral: beoordeel of ze rechtvaardig zijn. En wijs ze dan af óf, op zijn minst, stel ze ingrijpend bij.”
FNV-voorzitter Johan Stekelenburg
Havenwerkers
De woorden van Stekelenburg werden vooral goed ontvangen bij de delegatie uit de Rotterdamse haven, die al een paar dagen geleden het werk heeft neergelegd. Ze deden dat nadat eerder de rechter een stakingsverbod had afgekondigd.
Staking bij Quick Dispatch , Rotterdamse haven; overzicht bij Quick Dispatch , omhoogstaande kranen. Foto: Koen Suyk, Nationaal Archief/Anefo
Lees verder: Wilde acties in Rotterdamse haven na stakingsverbod door rechter
De groep arriveerde rond een elf uur op het station en dat merkten de mensen ook. Vrijwilligers krijgen het met een megafoon nog maar net voor elkaar dat de groep niet in één keer opstoomt richting het Binnenhof. Uiteindelijk krijgt de groep een plekje redelijk vooraan bij het podium. “Die grote Kok is veel te klein om Nederland te naaie”, zingen ze luid. “Anders gaan we naar de haai, gaan we naar de haaie.”
Meer acties
Ambtenarenbond AbvaKabo heeft inmiddels de leden opgeroepen om morgen opnieuw het werk neer te leggen.
FNV-voorzitter Stekelenburg verwacht dat de arbeidsonrust nog maanden zal aanhouden als de Tweede Kamer volgende week bij de Algemene Politieke Beschouwingen akkoord gaat met het voorstel.
Hoe ging het verder?
Ondanks alle protesten gingen de aanpassingen van de wao (met enkele aanpassingen) alsnog door. “Ik ben nog steeds van mening dat het kabinet een verkeerde keuze heeft gemaakt”, zei oud-FNV-voorzitter Lodewijk de Waal dertig jaar na de demonstratie op het Malieveld in de Dagvantoen-podcast.
De vakbond zou enkele jaren later, in 2004, zelfs nog meer mensen op de been brengen. In dat jaar kwamen er 300.000 mensen af op de demonstratie tegen de plannen rondom het pensioen en met name de vervroegde uittreding (VUT). Op dat moment was de Waal voorzitter van de vakcentrale FNV.
Bronnen:
De Volkskrant – 07-10-1991 – Demonstreren doe je niet, demonstreren overkomt je
Trouw – 07-10-1991 – Protest tegen WAO-plan onverwacht succes
Algemeen Dagblad – 07-10-1991 – De Vries; geen bijstelling plannen