MAASLAND – Onder erbarmelijke omstandigheden heeft Erik Hulzebosch het Nederlands kampioenschap op natuurijs gewonnen. Van de 91 deelnemers haalden er slechts 15 de finish. Volgens velen was de wedstrijd een ‘parodie op topsport’.
De wedstrijd over 100 kilometer over de Trekvliet en Middelvliet werd meteen tot ‘helletocht’ gedoopt. Winnaar Hulzebosch klappertande na afloop over de zware omstandigheden:
“Ik wist niet dat het op de wereld zo koud kon zijn”
(Erik Hulzebosch, Telegraaf 06-01-1993)
Loodzwaar
De temperatuur was nog niet eens het grootste probleem in Maasland. In de loop van de 100 kilometer lange wedstrijd begon het te dooien en te regenen.
Op het ijs ontstonden plassen, wat het schaatsen moeilijker en vooral zwaarder maakte. Op tal van plekken ontstonden scheuren in het ijs. En om de hel compleet te maken stond er een snijdende wind (windkracht 7) boven de Zuid-Hollandse polder.
Hoe slecht de omstandigheden zijn blijkt wel uit het feit dat zelfs een cameramotor van de NOS die de koplopers volgt op een gegeven moment onderuit gaat.
Uitvallers
Binnen een kwartier strompelen de eerste uitvallers de fabriekshal van kartonfabriek Van Buuren binnen, waar de kleedruimtes zijn. Een van de titelkandidaten Piet Kleine was een van hen. Hij was in een scheur gereden en hield het voor gezien. “Alleen als je niet valt maak je kans”, zei hij tegen de Leeuwarder Courant.
Ook Evert van Benthem, twee keer de winnaar van de Elfstedentocht, was één van de vroege uitvallers. Hij viel twee keer en haakt bibberend af. Haico Bouma liet weten dat hij zeven keer onderuit is gegaan.
Meerdere deelnemers zetten vraagtekens bij het besluit van de organisatie om de race niet te vervroegen of zelfs af te gelasten. Ook de keuze voor Maasland in plaats van een noordelijker gelegen locatie wordt gehekeld.
Na anderhalf uur was al ruim driekwart van de deelnemers afgehaakt. Publiek langs de kant is er dan ook al niet meer.
Verkleumd
Terwijl de regen en de wind vrij spel blijven hebben gingen Jan-Eise Kromkamp en de 22-jarige Hulzebosch aan de leiding. In de laatste ronden bij Maasland veranderde daar niets meer aan.
Na afloop zaten de twee snelsten gebroederlijk naast elkaar in de fabriekshal van kartonfabriek Van Buuren. De twee hadden de armen over elkaars schouder geslagen. Hulzebosch is winnaar, Kromkamp de verliezer. Ook dat was vrij lastig te zien, want een finishlijn was er niet echt. Toch had Hulzebosch een nipte voorsprong.
Kromkamp was nauwelijks teleurgesteld over het nipte verlies. “Dit is sport. Zoiets hoort erbij”, liet hij aan de Leeuwarder Courant weten.
De twee deelnemers kenden elkaar al uit de skeelercompetitie. Onderweg hadden ze afgesproken om tot de laatste ronde samen door te gaan. Daarna was het ieder voor zich.
Hulzebosch vertelde rillend van de kou in zijn bekende Gramsberger accent dat hij drie ronden voor het einde een volle blaas had. Hij wilde daar toch wel vanaf.
“Ik zei tegen Jan Eise: ‘wat gao je doen, gao je demarreren of waacht-ie.’ ‘Nou’, zee Jan Eise, ‘ik waacht wel even.’ En dat het-ie ook daon. Mar wat hadden wij et koud”
(Erik Hulzebosch, Leeuwarder Courant – 06-01-1993)
De twee hadden ruim twee minuten voorsprong op Miei Rozendaal. Daarna volgde het viertal Yep Kramer, Jan Baker, René Ruitenberg en Robert Vunderink op ruime afstand.
Het is voor Hulzebosch zijn tweede nationale titel. In 1990 werd hij ook Nederlands Kampioen, maar toen op het ijs in Oostenrijk.
Hoe ging het verder?
In een gesprek met Radio Rijnmond op 5 januari 2018 liet Hulzebosch weten dat hij de titel in Maasland ‘de mooiste en de zwaarste‘ vond uit zijn carrière.
In de jaren na Maasland zou het Marathon op Natuurijs steeds elk jaar gereden worden. In 1994 won Lammer Huitema in Giethoorn. Een jaar later was Yep Kramer de snelste in Ermerzand (Drenthe). En Bert Verduin kwam als eerste over de finish in 1996 in Ankeveen (Noord-Holland).
Daarna duurde het tot en met 2009 voordat het NK weer verreden werd in Nederland.
Hulzebosch werd in 1997 nog tweede bij de Elfstedentocht. Hij werd in de eindsprint geklopt door Henk Angenent.
Uitslag NK Marathon op Natuurijs in Maasland (ZH):
- Erik Hulzebosch (Gramsbergen)
- Jan Eise Kromkamp (Oldeholtpade)
- Miei Rozendaa (Warmenhuizen)
- Yep Kramer (Oudeschoot)
- Jan Bakker (Wijnjewoude)
- Henri Ruitenberg (Oldebroek)
- Rob Vunderink (Raalte)
Totaal gefinisht: 15 deelnemers
Bronnen:
Telegraaf – 06-01-1993 – ‘Vijftien schaatsers halen finish in kil waterballet’
Nederlands Dagblad – 06-01-1993 – Finishfoto wijst Hulzebosch aan als Nederlands kampioen
Leeuwarder Courant – 06-01-1993 – Erik Hulzebost klopt in heroïsch duel Kromkamp
Tekst: Dave Datema
Gepubliceerd op: 05-01-1993
Verhaalnummer: 56