In Nederland zijn we inmiddels bezig met de vierde golf van de coronapandemie. En dat is een paar jaar na het 100-jarig jubileum van de Spaanse griep in Nederland. In de negende aflevering blikken we terug op de ‘Spaansche Griep’ in Nederland.
Klik hier om de podcast te beluisteren:
In ruim twee jaar tijd sloeg de ziekte keihard toe. Het kostte 38.000 Nederlanders het leven. “Er zijn gevallen bekend van een huisarts die in de ochtend alleen wat bedrust en wat hoestsiroop voorschreef en de volgende dag kon hij de overlijdenscertificaten van het hele gezin ondertekenen, zo hard sloeg de ziekte toe”, zegt historicus en politiek analist Ivo van de Wijdeven.
Mensen werden met honderden tegelijkertijd ziek. En dat ontwrichtte de maatschappij behoorlijk: de post werd moeizaam bezorgd, het openbaar vervoer had een personeelstekort en in de fabrieken regende het ziekmeldingen.
Advertentie uit het Rotterdamsch Nieuwsblad – zomer 1918
Dagvantoen blikt terug op de ziekte, mede op basis van krantenarchieven en schetst daarmee een beeld van hoe de pandemie in 1918 en 1919 werd beleefd. Ook wordt een vergelijking getrokken met de huidige coronapandemie. “Er zijn grote verschillen, maar je ziet ook enorme overeenkomsten”, vertelt Van de Wijdeven. “Over hoe de ziekte zich verspreidt, maar ook de maatregelen die aanvankelijk genomen worden.”
Deze aflevering van Dagvantoen kwam mede tot stand door collega’s José, Aries, Herman, Ruud en Sjoerd die enorme krantenartikelen die zij wilden inspreken.
In de rubriek Uyt den Oude Dhoos zijn oude geluidsfragmenten te horen van een bezoek van premier Van Beel aan Goeree-Overflakkee te horen, net na de Tweede Wereldoorlog. Hij komt in Middelharnis kijken hoe het gaat met het herstel van het eiland na de oorlog.
Wat is er verder nog te zien en te lezen op dagvantoen-punt-nl deze week. Maandag is er de terugblik op een nogal langdurige ambtenarenstaking van eind 1983. Bussen reden niet en nog veel erger, het huisvuil was al weken niet opgehaald.
“Voorbijgangers lopen met een grote boog om de hoog opgestapelde vuilniszakken bij brandweerpost Zaagmolenkade heen. Een deel van het vuil is afgegleden naar de rijbaan. Automobilisten rijden er stapvoets voorbij”
Sommige straten zijn bijna niet meer te gebruiken door de hoeveelheid huisvuil die op straat ligt. En dan hebben we het nog niet eens over de stank.
Middenstanders kunnen het niet langer aanzien en stappen naar de rechter. Die verbiedt verdere stakingen op 29 november 1983.
Een dag later is er een terugblik op de opening van de eerste IKEA-winkel in Nederland, in Sliedrecht. Dat was niet echt vanzelfsprekend….
“De Sliedrechtse gemeenteraad was huiverig voor de komst van de Zweedse meubelgigant. De plaatselijke middenstanders waren bang dat ze omzet zouden mislopen. IKEA nodigde de raadsleden uit om eens te komen praten met middenstanders in Zweden. De directie wilde de mensen uit Sliedrecht laten zien dat een IKEA-filiaal juist meer publiek naar een plaats trok.”
Ondanks de tegenwerking van de lokale politiek, komt de winkel er wel. Daar heeft de Zweedse meubelmaker wel een truc voor moeten uithalen.