CHARLOIS – Bij een brand aan boord van een stoomschip in de haven van Oud-Charlois zijn vandaag vier mensen om het leven gekomen. Ook raakten er meerdere mensen zwaargewond.
De slachtoffers waren bezig met werkzaamheden, toen de brand uitbrak. Het vuur was moeilijk te bestrijden, omdat het schip compleet was ingesloten door drijfijs.
De Teutonia, een vrachtschip van 3209 ton, lag in de gemeente-droogdok voor onderhoud. Rond de tien werklieden waren bezig om de binnenkant van het schip uit te krabben en opnieuw te teren.
Teutonia. Fotograaf: onbekend. Bron: Stichting Maritiem Historische Databank
In de namiddag waren die werkzaamheden op het onderste deel van het schip afgerond. De werklieden wilden toen verder gaan op het hogere deel van het schip. Een van hen wilde een pot met teer een aan een collega overgeven. Hij had daarbij ook een brandende vetkaars in de hand. Een deel van die kaars viel in de pot met teer, die vervolgens direct vlam vatte.
De branden pot met teer viel naar beneden en kwam grotendeels over een van de andere werklieden heen. Die wist, ook al stond de kleding van de man grotendeels in brand, het bovendek te bereiken.
“Met ontzettende krachtinspanning en gedreven door de zucht tot lijfsbehoud, wist de in vlam staande Van Gameren het dek te bereiken, waar hij kermende van pijn nederzeeg.”
(Nieuwsblad, gewijd aan de belangen van de Hoeksche Waard en IJselmonde, 30-01-1897)
Hij is met zware brandwonden aan zijn onderlichaam overgebracht naar het ziekenhuis.Daar is hij later op de avond aan zijn verwondingen overleden.
Ook twee andere werklieden zijn met brandwonden afgevoerd. Zij hadden brandwonden aan rug en benen.
Dit artikel gaat verder onder deze advertentie
Rookwolken
Direct na het uitbreken van de brand kwamen dikke zwarte rookwolken uit het ruim van het schip.
“Een vreeselijke paniek ontstond onder de werklieden die zich nog altijd in de piek bevonden, te meer daar bijna tegelijkertijd brand in dat gedeelte van de Teutonia uitbrak en dichte rookwolken zich in die met matten, touwwerk enzovoort gevulde ruimte verspreidden.”
(Nieuwsblad, gewijd aan de belangen van de Hoeksche Waard en IJselmonde, 30-01-1897)
Uiteindelijk slaagden drie werklieden er niet in om het bovendek te bereiken.
“Hunne noodkreten werden een oogenblik gehoord te midden van de verstikkende rookkolommen, die uit het onderste deel van het stoomschip opstegen en die het aan de bemanning en het zich in veiligheid bevindende werkvolk onmogelijk maakten daarin af te dalen.”
(Nieuwsblad, gewijd aan de belangen van de Hoeksche Waard en IJselmonde, 30-01-1897)
De brandblusinstallatie van de Teutonia was wel nog in werking en korte tijd na het uitbreken van de brand werd een grote hoeveelheid bluswater in het ruim gespoten.
Enkele uren later was het vuur uit en ging men op zoek naar de vermisten in het ruim. Twee mannen van 18 en 22 jaar oud werden gevonden. Een van hen zat volledig onder de brandwonden. Het andere slachtoffer is waarschijnlijk gestikt in de rookwolken.
Een paar uur later werd ook de derde vermiste aangetroffen.
Hoe ging het verder:
De twee zwaargewonden zijn redelijk opgeknapt. Enkele dagen na de ‘ramp van Charlois’ werd hun situatie in de kranten omschreven als ‘vrij bevredigend’ omschreven. Later wordt een van hen nog opgenomen in het ziekenhuis (ze werden al snel na de brand naar huis gebracht om daar verder verzorgd te worden), maar hoe het verder met hen ging blijft onduidelijk.
Enkele dagen later worden de vier slachtoffers onder grote publieke belangstelling begraven. Firma Muller en Co, de eigenaar van het schip, betaalde de uitvaart. Ook kregen de nabestaanden een ‘niet onbelangrijke geldsom geschonken’.
De schade aan boord van de Teutonia lijkt vrij klein en al snel wordt het schip weer in de vaart genomen. In 1911 verkoopt de Rotterdamse eigenaar het schip aan een Italiaanse maatschappij en het schip krijgt de naam Matelot. Een paar jaar later wordt het weer verkocht en krijgt het schip de naam Eridania. In 1917 wordt het schip voor de kust van Ierland getorpedeerd, waar het zinkt.
Bronnen:
Haagsche Courant – 30-01-1897 – Gemengd Nieuws
De Maasbode – 30-01-1897 – Stadsnieuws
Nieuwsblad, gewijd aan de belangen van de Hoeksche Waard en IJselmonde – 30-01-1897 – De ramp met het stoomschip Teutonia
Dagblad van Maastricht – 03-02-1897 – Binnenlands Nieuws
Stichting Maritiem Historische Databank – Teutonia
Dit artikel is mede tot stand gekomen door een bericht in het kwartaalblad Ons Charlois, najaar 2021.
Auteur: Dave Datema
Gepubliceerd op: 28-01-2022
Verhaalnummer: 165