Rotterdam – Bij een bomaanslag op de Coolsingel is vanmiddag een man om het leven gekomen. De identiteit van het slachtoffer is niet bekend. De man was op slag dood. De opdrachtgever voor de aanslag wordt gezocht in het buitenland
De ontploffing was voor theater Lumière en de Utrechtse Levensverzekeringsbank. Het was op dat moment druk op de Coolsingel. Door de klap raakten vier anderen gewond. Twee van hen zijn er slecht aan toe.
De plek van de ontploffing op de Coolsingel. Foto: Stadsarchief Rotterdam
Volgens ooggetuigen zat de bom in een klein pakketje dat de man, die daar over straat liep, vast had in zijn linkerhand. Ooggetuigen zagen een grote steekvlam.
“Bij de Aert van Nesstraat kwam een man naast me staan”, zegt ooggetuige Harm de Jonge.
“In het voorbijgaan zag ik dat hij in zijn linkerhand een pakje droeg. Toen hij me gepasseerd was liep hij opvallend stevig door. Hij scheen gehaast, als iemand die de trein wil halen.”
(ooggetuige Harm de Jonge, politierapport)
De politie heeft een deel van de Coolsingel afgezet voor onderzoek. Het gaat om een groot gebied, omdat lichaamsdelen van het slachtoffer over een groot deel zijn verspreid.
De plek van de ontploffing op de Coolsingel. Foto: Stadsarchief Rotterdam
Geen Nederlander
De politie heeft nog geen idee wie de man is. Wel is de kans groot dat het slachtoffer niet uit Nederland komt. Hij zou een buitenlands paspoort bij zich hebben gehad.
De buitenlandse afkomstig wordt bevestigd door een medewerker van Hotel Atlanta, die het slachtoffer vlak voor zijn dood nog heeft geholpen. Hij bestelde zijn drankjes in het Duits. De kans dat het om een Duitser gaat is niet groot, zegt de kelner, omdat het slachtoffer een bijzonder accent had.
Volgens de medewerker had het slachtoffer een afspraak met een andere man, die ook Duits sprak. Deze man gaf het slachtoffer het pakje, dat later ook door andere ooggetuigen is gezien, waar waarschijnlijk de bom in zat.
Dit artikel gaat verder onder deze advertentie
Motief
Volgens de politie is het onderzoek nog in volle gang. Zo worden de spullen van de man onderzocht en wordt er gekeken wie hij is en wat hij in Rotterdam te zoeken had.
In de hotelkamer van het slachtoffer zijn pamfletten gevonden met ‘Russische teksten’. Wat die teksten betekenen kan en wil de politie niet zeggen.
Hoe ging het verder?
Het slachtoffer blijkt een Oekraïense nationalist te zijn, Yevgeni Konovalec. Hij had in Hotel Atlanta een afspraak met een andere nationalist, die in werkelijkheid een geheim agent uit Rusland was. Tijdens het korte gesprek in Hotel Atlanta overhandigt hij het pakketje aan Konovalec, die er daarna meteen vandoor gaat. Een paar minuten later ontploft de bom.
Omdat de bom is verstopt in een doos chocolaatjes, wordt de aanslag tegenwoordig ook wel de ‘bon-bon-aanslag’ (of ‘bom-bom-aanslag’) genoemd.
De geheim agent, Waluch, vlucht daarna meteen het land uit. De Oekraïense nationalisten proberen onafhankelijkheid te bewerkstelligen van Rusland. Stalin, die dat niet ziet zitten, probeert Konovalec uit de weg te ruimen door een geheim agent op hem af te sturen.
Yevgen Konovalec, omgekomen bij een bomaanslag in Rotterdam (23-05-1938)
Jaren later, in de jaren ’90 schrijft de voormalig Russisch agent Soeroplatov in zijn memoires dat hij in 1938 Konovalec om het leven heeft gebracht. Dat deed hij in opdracht van Stalin. Soeroplatov is ook de agent die Trotski ombracht.
De restanten van Konovalec liggen begraven op een begraafplaats in Rotterdam-Crooswijk. Oekraïense nationalisten komen regelmatig naar Rotterdam voor het graf van Konovalec.
“Konovalec wordt daar nog altijd gezien als een held”, zegt René Sprok van het Stadsarchief van Rotterdam. “Vorig jaar werd er nog een plaquette ter ere van Konovalec onthuld in Kiev.” Er zijn inmiddels ook plannen om de resten op te graven en naar Kiev te brengen.
De bomaanslag van 1938 is niet de enige die in Rotterdam heeft plaatsgevonden, maar het is wel een zeldzaamheid. In 1995 kwam een man om het leven door een autobom in Rotterdam. Volgens de politie was er sprake van een afrekening in het criminele circuit.
Verder zijn er nog meerdere explosieven gevonden in Rotterdam, maar die werden op tijd gevonden of onschadelijk gemaakt.
Bronnen:
Algemeen Handelsblad – 23-05-1938 – Bom ontploft te Rotterdam
Politierapport Bomaanslag E.Konovalec – 1938 – Politie Rotterdam
Auteur: Dave Datema
Gepubliceerd op: 23-05-2018
Verhaalnummer: 115