OSLO/ROTTERDAM – Het sprookje van de ‘Rotterdamse’ Griek Loukas Pastoulas is voorbij. Na twee onderdelen heeft de Internationale Schaatsunie (ISU) de publiekslieveling gediskwalificeerd. De organisatie beriep zich, voor het eerst in de schaatsgeschiedenis, op een artikel in het regelement, waarin staat dat een deelnemer goed voorbereid aan de start dient te verschijnen.
Ook al waren de kansen op een fatsoenlijke prestatie nihil voor de Rotterdammer, hij kon toch rekenen op een enorme media-aandacht. Hij was samen met een trainer, een overijverige manager en een kleine delegatie van sponsor Transavia naar Oslo afgereisd.
Al op de eerste afstand, de vijfhonderd meter, werd direct duidelijk dat Pastoulas inderdaad geen potten ging breken. Hij werd laatste, met bijna tien seconden achterstand op de nummer voorlaatst.
De vijfduizend meter was al niet veel beter. Zijn Poolse tegenstander ging de Rotterdammer drie keer voorbij. De tijd van meer dan tien minuten zou werd door de verzamelde media een ‘historisch dieptepunt in de schaatssport genoemd’.
Het (vooral Nederlandse) publiek had Patsoulas al in de armen gesloten en juichte de Rotterdamse Griek elke meter toe. Dat werd na afloop beantwoord met juichende gebaren van Patsoulas.
Voor het eerst op het ijs
Maar langs de kant was de woede enorm. “Zo slecht als deze man heb ik ze nooit eerder gezien”, liet de Nederlandse ISU-bestuurder Jan Charisius weten aan de GPD-bladen. “Dit was werkelijk een aanfluiting. Van iemand die in Nederland geboren en getogen is mag je toch een redelijk optreden verwachten, maar net leek het wel alsof hij voor het eerst op het ijs stond.”
Trainer Nico Lanser, geschiedenisstudent in Leiden, gaf toe dat hij ‘Pastoulas de baan op moest duwen’. “Hij had echt knikkende knieën. De schaatser zelf noemde zijn eerste wedstrijd een ‘geweldige ervaring’.
“Spijt? Nee, ik heb genoten. Ik voelde mij de held.”
(Loukas Patsoulas, Het Parool, 13-02-1989)
Zijn collega-schaatsers wisten ook niet echt wat ze met Pastoulas aan moesten. De Nederlandse equipe hield zich op de vlakte. Regerend kampioen Eric Flaim zou het allemaal wel grappig vinden.
Dit artikel gaat verder onder deze advertentie
Nieuweling
Pastoulas gaf vorige week toe dat hij nog niet zo lang de schaatssport beoefent. Hij leerde zeven jaar geleden schaatsen en pas sinds twee jaar is hij serieus bezig met de sport. “Ik train in ieder geval wel serieus”, liet hij vorige week in een interview met het Vrije Volk weten. “Ik moet er ook echt wel wat dingen voor laten. Uitgaan bijvoorbeeld en roken en drinken. En vroeg naar bed.”
De Rotterdammer, woonachtig bij zijn ouders in Schiebroek, is werkzaam in de Rotterdamse haven als assistent-cargodoor (“want van het inkomen van een schaatser kun je niet leven”).
Een kleine maand geleden kreeg hij te horen dat hij mee mocht doen aan het WK Allround in Oslo. Daarmee is er niet echt sprake van een goede voorbereiding. “Zelf wilde ik het ook wel, maar het is allemaal een beetje te snel gegaan”, liet Pastoulas weten. “De voorzitter van de Griekse schaatsbond heeft me overgehaald.”
De doelstelling van de ‘Rotterdamse Griek was duidelijk:
“Mijn hoofddoel is niet vallen”
(Loukas Pastoulas, Het Vrije Volk, 09-02-1989)
Gomez
Meerdere mensen trokken vandaag de vergelijking met de Spanjaard Antonio Gomez, die ook zonder enige schaatskwaliteiten op het hoogste niveau mocht uitkomen.
Zijn beste prestatie was een 25e plek op het EK Allround in Trondheim. Ook hij werd op alle afstanden ruim laatste. “Gomez was beter dan deze Pastoulas”, benadrukte Charisius na de wedstrijd in Oslo.
De Franse vice-voorzitter van de ISU was het zo zat dat nu opnieuw iemand die duidelijk niets te zoeken had tussen de beste van de aarde op legale wijze mee mocht doen, dat hij naar een oplossing zocht. Hij vond die oplossing in artikel 220 van de regelementen.
Hoe ging het verder:
Patsoulas hield heus nog wel wat over aan zijn deelname aan het WK. Hij kreeg een aanbod om op trainingskamp te gaan in de DDR, het toenmalige Oost-Duitsland. Daar ging hij op in.
Sponsor Transavia bood Patsoulas later een baan aan bij het bedrijf. Daar zou hij jarenlang werkzaam zijn.
Pastoulas werd later nog een paar keer Grieks kampioen. Hij zette in 1991 een tijd neer van 43,21 op de 500 meter, een verbetering van zeven seconden ten opzichte van zijn tijd op het WK.
Het kwam ook nog tot een tweestrijd tussen Pastoulas en Gomez, op een ijsgala in Nederland. De organisatie had het grappend omgedoopt tot het ‘Zuid-Europees Kampioenschap’. Pastoulas won ruim.
De Olympische Spelen heeft Pastoulas nooit gehaald. Hij kreeg voorafgaand aan de Spelen ‘de ziekte van Pfeifer’.
De deelname van Pastoulas zorgde er mede voor dat de ISU de regels aanscherpte. Er werden zogehten limieten ingesteld, die een deelnemer eerst moest halen, voordat hij aan het WK kon meedoen.
Pastoulas woont tegenwoordig in Capelle aan den IJssel en werkt nog altijd voor een luchtvaartmaatschappij. En, misschien nog wel het belangrijkste, hij is nog steeds een schaatsliefhebber.
Bronnen:
Het Vrije Volk – 09-02-1989 – Griekse deelner WK schaatsen: ‘Mijn hoofddoel is niet vallen’
Het Parool – 13-02-1989 – Griekse clown eindigt in armen van de bobo’s
Leeuwarder Courant – 13-02-1989 – Griek zorgt met uitsluiting voor primeur
Het Parool – 17-02-1994 – Goud en geld verdrijven krabbers en duikelaars
Rijnmond – 11-02-2021 – Griekse Rotterdammer werd laatste op het WK schaatsen: ‘Een uit de hand gelopen grap, maar met een serieuze ondertoon’