DEN HAAG – In de Haagse Schilderswijk is vanavond een gezin de wijk uitgejaagd door een woedende menigte. Aanleiding voor de volkswoede was een documentaire op televisie over het gezin met zeven kinderen dat in zeer armoedige omstandigheden leeft.
Er stonden vanavond zeker duizend mensen in en om de Jan de Baenstraat. Ruiten van de woning van de familie werden ingegooid. Zeker twee mensen raakten gewond. De politie heeft ook een waterkanon ingezet. Dat was al drie jaar niet gebeurd.
De politie heeft om negen uur de vrouw en de zeven kinderen van de familie in veiligheid gebracht. De vader van het gezin wilde blijven, maar werd een half uur later alsnog – met veel moeite door de grote volksoproer – weggevoerd.
Terwijl de politieauto’s met de familie ‘Koning’ vertrokken richting het politiebureau, kwam er een regen aan stenen en scheldwoorden achteraan. “De KRO heeft met de documentaire de Schilderswijk te schande gemaakt”, zeggen buurtbewoners tegen het Parool. “Ze hebben een van de meest a-sociale gezinnen laten zien.”
Verkeerd beeld
Volgens de buurtbewoners zorgde de tv-documentaire ‘Mensen van goede wil’ ervoor dat de mensen in de Schilderswijk in een slecht daglicht komen te staan.
De familie Koning (pseudoniem) woont in een driekamerwoning in de Jan de Baenstraat in een klein appartement met zeven kinderen. De documentaire liet zien onder welke armoedige omstandigheden dat ging. Inkomen is er nauwelijks. De vader heeft een baan als nachtchauffeur.
In de uitzending is te zien hoe de ratten en muizen door de kamers lopen. De kinderen slapen samen in een paar bedden en zijn regelmatig ziek door slechte hygiëne.
De kinderen liggen alle zeven in één achterkamer, in een paar bedden. In de documentaire vertelde de vader van het gezin de armoede omstandigheden.
“Die vuiligheid en de kinderen. Dan heeft die weer dit, dan heeft de ander weer zweren. Nou ze liggen allemaal bij elkaar in bed. Sommige van hen pissen nog in bed. Dat hele soepzooitje gaat liggen weken. Dus zij krijgt het weer van haar. Toen kregen ook de andere kinderen het. Die kinderen steken mekaar toch aan? Als er één ziek is, krijgen ze het alle zeven.”
(‘Vader Koning’ in Mensen van Goede wil, 1969)
Omdat het gezin ondanks de erbarmelijke omstandigheden toch maar steeds meer kinderen krijgen, heeft de vader van het gezin inmiddels de bijnaam ‘Rinus de Wipper’ gekregen.
Dit artikel gaat verder onder deze advertentie
Beruchte wijk
De woede werd enigszins aangewakkerd door de KRO. Die omroep had de documentaire van televisiemaker Koekoek aangekondigd met de term dat ‘de Schilderswijk een beruchte wijk was’.
De televisiemaker Koekoek meldde zich vanavond laat ook nog in de De Baenstraat. Dat zorgde ervoor dat de woede alleen maar groter werd. Ook Koekoek moest onder politiebegeleiding worden weggeleid.
Ook gaan de geruchten dat buurtbewoners die in de documentaire voorkomen, zijn betaald om het verhaal aan te dikken. Een van de buren van de familie, die niet met naam genoemd wil worden, bevestigd dat hem geld geboden is. Het gezin zelf zou vijftienhonderd gulden hebben gekregen voor het maken van de film, zegt de man tegen het Parool.
Toen tijdens het laatste televisiejournaal werd gemeld dat het onrustig was in de Schilderswijk, werd het zelfs nog drukker. Waarschijnlijk waren de nieuwelingen mensen uit omliggende wijken, die ook een deel van de actie van dichtbij wilde zien, of eraan meedoen.
Jan de Baenstraat in de Haagse Schilderswijk. Foto: Joost Evers, Nationaal Archief/Anefo
Niet meer terug
‘Mevrouw Koning’ heeft inmiddels al laten weten dat ze niet meer terug wilt naar haar oude woning in de Jan de Baenstraat.
“Ze hebben me vannacht aan mijn haar getrokken toen ik met mijn kinderen door de politie naar dit tehuis ben gebracht. De gemeente moet nou in ieder geval voor een ander huis zorgen.”
(‘Mevrouw Koning’ in het Parool, 13-05-1969)
Het gezin staat nog altijd achter de film, zoals hij door Koekoek is gemaakt. “Het is een heel goed programma”, zegt de vrouwelijke hoofdpersoon tegen De Telegraaf. “Zo is de werkelijkheid en niet anders. Ik ziet hier nu al negen jaar, vijf jaar als urgentiegeval. Misschien dat de gemeente nu eindelijk iets gaat doen.”
Ook politiecommissaris Onderdelinden liet weten dat het gezin voorlopig niet terug naar de woning gaat in de Jan de Baenstraat.
Hoe ging het verder?
Met de eerste avond waren de problemen in de Schilderswijk nog niet voorbij. Sterker nog, de volgende avond was het zelfs nog heftiger dan de avond ervoor.
Er worden elf arrestanten opgepakt. De meesten van hen kwamen uit andere Haagse buurten.
De rellen verspreiden zich ook naar het politiebureau aan de Van der Vennestraat. Daar worden ruiten ingegooid. Een 26-jarige hoofdagent krijgt een steen in zijn nek en moet naar het ziekenhuis. Ook drie relschoppers raken gewond.
De Haagse wethouder Happel laat in een reactie weten dat hij het jammer vindt dat de KRO-documentaire een ‘eenzijdig beeld laat zien van de Schilderswijk’.
Op dat moment wordt er nog gezocht naar een oplossing voor de familie. Die keerde uiteindelijk niet meer terug naar de Jan de Baenstraat.
Bronnen:
Het Vrije Volk – 13-05-1969 – Volkswoede treft Haags ’tv-gezin’
Het Parool – 13-05-1969 – Buurt verdrijft Haagse ’tv-familie’ uit woning
De Telegraaf – 13-05-1969 – Buurt stenigt gezin
Het Parool – 14-05-1969 – Opnieuw relletjes in Haagse Schilderswijk
Het Parool – 14-05-1969 – De Schilderswijk in kwaad
Omroep West – 20 februari 2014 – Verzet tegen Benno L. is van alle tijden
Auteur: Dave Datema
Gepubliceerd op: 11-05-2019
Verhaalnummer: 96